Το Πείραμα του Ερατοσθένη συγκαταλέγεται στα 10 πιο όμορφα επιστημονικά πειράματα στην ιστορία της Φυσικής και των Μαθηματικών. Την ημέρα της Εαρινής Ισημερίας, που χαρακτηρίζεται ως «αρχή της Άνοιξης», ο Ήλιος βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον Ισημερινό της Γης, με αποτέλεσμα η νύχτα και η ημέρα να έχουν ίση διάρκεια σε οποιοδήποτε σημείο της γήινης επιφάνειας. Έτσι, θεωρείται ευκαιρία να επαναλάβουμε το πείραμα του Ερατοσθένη, αφού γνωρίζουμε τον τόπο που ο Ήλιος ρίχνει τις ακτίνες του κατακόρυφα.
Η Πανελλήνια Ένωση υπευθύνων εργαστηριακών Κέντρων Φυσικών Επιστημών (ΠΑΝ.Ε.Κ.Φ.Ε.), σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών & Τηλεπισκόπησης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (Ι.Α.Α.Δ.Ε.Τ.) διοργάνωσε την Τετάρτη 20 Μαρτίου 2024 την πανελλήνια εκπαιδευτική δράση, με τίτλο «Το Πείραμα του Ερατοσθένη για τον Υπολογισμό της Ακτίνας της Γης – 2024».
Το σχολείο μας συμμετείχε στη δράση για πρώτη φορά, με τα τμήματα Α3, Β1, Γ4 με την βοήθεια των καθηγητριών τους , Μαδεμλή Φωτεινής , Παντζάκη Αθανασίας και Συκούδη Θεοδώρας. Οι καιρικές συνθήκες δεν επέτρεψαν την πραγματοποίηση του πειράματος την 20η Μαρτίου αλλά τελικά τη Δευτέρα 01 Απριλίου 2024. Λόγω της παρέλευσης των 11 ημερών, προσθέσαμε 4ο στη γωνία φ, έτσι όπως περιέγραφαν οι οδηγίες από την ΠΑΝΕΚΦΕ (κάθε μέρα μετά από την κατάλληλη μέρα, προσθέτουμε 0,3 ή 0,4 μοίρες αφού ο ήλιος μετατοπίζεται κατά μία περίπου μοίρα κάθε 3 μέρες). Βρήκαμε τις γεωγραφικές συντεταγμένες του σχολείου μας, το γεωγραφικό μήκος και το γεωγραφικό πλάτος, προσδιορίσαμε τη χιλιομετρική απόσταση του σχολείου μας από τον Ισημερινό και αφού βάλαμε αυτά τα δεδομένα στην εφαρμογή, μετά αυτή μας υπέδειξε την ακριβή ώρα πραγματοποίησης του πειράματος. Οι μαθητές τριών τμημάτων Α1 και Β3 και Γ4 είχαν την ευκαιρία να μετρήσουν την περιφέρεια της Γης, όπως έκανε ο Ερατοσθένης περίπου 2300 χρόνια πριν χρησιμοποιώντας απλά υλικά και τη σκιά μιας ράβδου που δημιουργείται από τον Ήλιο. Το Πείραμα πραγματοποιήθηκε στην αυλή του σχολείου μας, και έπειτα ακολούθησε περιγραφή του θεωρητικού τμήματος του πειράματος και αριθμητικός υπολογισμός όλων των στοιχείων!
Σύμφωνα με το ύψος του αντικειμένου, τη σκιά του, τη γωνία και άλλα στοιχεία, υπολογίσαμε την Περίμετρο της Γης να είναι 39.783,51 χλμ και επομένως την Ακτίνα της Γης να είναι 6.331,74 χλμ! Οι υπολογισμοί που κάναμε είχαν πολύ μικρή απόκλιση από τα επίσημα στοιχεία για την Περίμετρο και την Ακτίνα της Γης, τα οποία είναι 40.075 χλμ και 6.371 χλμ αντίστοιχα!
Βασικός στόχος της δράσης είναι η ανάδειξη του πειράματος ως αναπόσπαστου συστατικού της εκπαιδευτικής διαδικασίας , με την συμμετοχή μαθητών και εκπαιδευτικών σε βιωματικές και συνεργατικές και ανακαλυπτικές δραστηριότητες .
Υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί: Παντζάκη Αθανασία, Μαδεμλή Φωτεινή, Συκούδη Θεοδώρα
