ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΕΣ ΤΗΣ “ΕΡΕΥΝΑΣ” (3/3/1980)
«Ζουμπουλάκειο»
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΛΥΦΟΥ
Το έργο συντελέστηκε
Το Ζουμπουλάκειο εκπαιδευτήριο λειτουργεί σήμερα. Έξοχο απόκτημα της δημόσιας παιδείας και κορυφαία, στην Καβάλα των ημερών μας, ιδιωτική προσφορά στο κοινό καλό. Τιμή στον εμπνευστή του, μακαριζόμενο συμπολίτη Μιχάλη Ζουμπουλάκη και στ΄ άξια παιδιά του, που υλοποίησαν την σημαντική υποθήκη του. Ξέχωρη, από μέρους μου, τιμή στο σεμνό όσο και ακάματο πρώτο αχθοφόρο της δημιουργίας Πέτρο Ζουμπουλάκη, που ετάνυσε κάθε αντοχή του για να κατορθώσει, σε «κόντρα καιρούς» να καταξιώσει αύτη την αφοσίωσή του. Αλλά δεν θα σταθώ σ΄αυτά τα καθέκαστα για να μην σκιάσω το λαμπρό αποτέλεσμα. Θα σταθώ, λίγο, σε άλλα μερικά, της ασυνήθιστης, στον σημερινό κακοφορμισμένο ατομικισμό, καταβολής που προίκισε την Καβάλα με το «Ζουμπουλάκειο». Σε σχετικές μνήμες της πόλης μας. Μνήμες απωθούμενες από το σημερινό κλίμα της ακοινωνικής, ασυναίσθητης, αφιλότιμης πλουτολατρείας. Για να ανιστορήσω μερικά από όσα συμβάδιζαν σε άλλες εποχές με την «ευπορία». Όπως η μνήμη μερικών, έξη-εφτά εύπορων, που άδειασαν τα «πουγκιά» τους για να υψωθεί η «Μεγάλη Λέσχη» και να αποκτήσει η πολιτιστική έφεση των Καβαλιωτών του 1900 το τρανό και ωραίο έξοχο κτίσμα της. Άλλοι τόσοι εύποροι της ίδιας εποχής θεμελίωσαν το πρώτο σχολείο. Και κατόπιν το πρώτο «Παρθεναγωγείο». Κι από κοντά οι μετρημένοι τότες επαγγελματίες και οι στερούμενοι καπνεργάτες, πρόθυμοι να σηκώνουν τα έξοδα μαστόρων, δασκάλων, εθνικών αγώνων, πολιτιστικών ανθήσεων, πνευματικής αναγωγής και καλλιτεχνικής πνοής. Προσφορές αφειδώλευτες, τακτικές και έκτακτες, με επιτεύγματα λαμπρά, μνημειακά, αξεπέραστα μέχρι σήμερα!
Αυτές τις μνήμες λοιπόν, αυτούς τους ψυχισμούς των παλιοκαιρινών Καβαλιωτών αναδεύει το «Ζουμπουλάκειο». Και άλλος λόγος, άλλης γραφής μας, η στυφή – πικρή αλήθεια του ότι ενώ και σήμερα βοούν πολλές ανάγκες του κοινού καλού στην πόλη μας και είναι βοερή και η ιδιωτική «ευπορία» για να κερδίσει, να χαρεί, καταξιώσεις, της (αντί του φθόνου, που προκαλεί) ωστόσο τώρα στερεύει η σωστή κοινωνικότητα και αποστερεί κοινά αποκτήματα, αλλά και προσωπικές απολαβές ακριβότερες από την ιδιωτική (και συχνά έμφοβη) πλουτολατρεία.